Nowy raport UTK o zatrudnieniu na kolei. Zmiany demograficzne i zawodowe w 2024 roku

Fot. Pixabay I KVNSBL

Urząd Transportu Kolejowego (UTK) opublikował najnowsze dane dotyczące zatrudnienia w sektorze kolejowym w 2024 roku. Analiza przedstawia istotne zmiany w strukturze kadrowej, w tym spadek ogólnej liczby zatrudnionych na umowę o pracę, rosnącą rolę nowoczesnych zawodów oraz zmiany demograficzne wśród pracowników. Raport wskazuje na wyzwania i nowe kierunki rozwoju w branży.

Zgodnie z danymi UTK, w 2024 roku w sektorze kolejowym (przewoźnicy pasażerscy, towarowi oraz zarządcy infrastruktury) zatrudnionych było łącznie prawie 87,2 tysiąca pracowników na podstawie umów o pracę, co oznacza spadek o 3,4 tysiąca osób w porównaniu do roku poprzedniego. Dodatkowo, ponad 3,3 tysiąca osób pracowało na podstawie innych form zatrudnienia. Największe zatrudnienie w ciągu ostatnich dziesięciu lat odnotowano w 2019 roku, kiedy liczba pracowników na umowę o pracę zbliżyła się do 92,2 tysiąca.

Zmiany w kadrze maszynistów

Maszyniści nadal stanowią najliczniejszą grupę wśród stanowisk regulowanych na kolei. W 2024 roku liczba maszynistów zatrudnionych na umowę o pracę przekroczyła 12,5 tysiąca. Prawie połowa z nich (ponad 6,2 tysiąca) pracowała w przewozach towarowych, a nieco mniej (5,6 tysiąca) w przewozach pasażerskich. Zarządcy infrastruktury zatrudniali natomiast niespełna 700 maszynistów. Mimo rosnącego zapotrzebowania na specjalistów, rok 2024 przyniósł spadek zatrudnienia na większości stanowisk regulowanych. Wzrost odnotowano jedynie w przypadku zwrotniczych (o 9%), prowadzących pojazdy kolejowe (o 6,2%) oraz kierowników pociągu (o 5,7%).

Nowe pokolenie na kolei i rosnąca rola kobiet

Raport Urzędu Transportu Kolejowego wskazuje na istotne zmiany demograficzne w kadrze. W 2024 roku najliczniejszą grupą wiekową (46,1%) stali się pracownicy w wieku od 30 do 50 lat, detronizując tym samym grupę powyżej 50. roku życia, która jeszcze w 2023 roku stanowiła 43,7% ogółu zatrudnionych. Najmłodszą kadrą są konduktorzy, u których pracownicy do 30. roku życia stanowią ponad 47,6% ogółu zatrudnionych na umowę o pracę.

Współczesna kolej to nie tylko zawody tradycyjne, ale także te związane z automatyką, IT i logistyką. Postępująca na kolei cyfryzacja i automatyzacja zwiększa zapotrzebowanie na specjalistów technicznych i informatyków – czy to w obszarze systemów sterowania ruchem, utrzymania nowoczesnego taboru, czy zarządzania infrastrukturą. Widzimy też, że przełamywany jest powoli stereotyp zawodów „typowo męskich”, np. w przypadku maszynistów. – mówi dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.

Pomimo powolnego wzrostu zatrudnienia kobiet, sektor kolejowy wciąż pozostaje zdominowany przez mężczyzn. Kobiety stanowią jedynie około jednej trzeciej wszystkich pracowników branży. Dane te sugerują, że chociaż postęp technologiczny i zmiany kulturowe wprowadzają nowe możliwości, droga do pełnej równości w zawodach kolejowych jest jeszcze długa.