Raport UTK: Przewozy towarowe koleją notują spadki. Węgiel kamienny poniżej 30 mln ton

Fot. Google Maps / Андрій Кравчук

Urząd Transportu Kolejowego (UTK) opublikował w październiku 2025 roku kompleksowe dane dotyczące kolejowych przewozów towarowych w Polsce za II kwartał oraz całe pierwsze półrocze 2025 roku. Statystyki wyraźnie pokazują spowolnienie w przewozach kolejowych – zanotowano spadki zarówno w masie przewiezionych ładunków, jak i wykonanej pracy przewozowej. Największe straty odnotowano w przewozach węgla kamiennego, którego masa po raz pierwszy spadła poniżej 30 milionów ton w statystyce za I półrocze.

W okresie od stycznia do czerwca 2025 roku, pociągi towarowe w Polsce przewiozły łącznie 104,9 miliona ton ładunków. Ta wartość oznacza spadek o 5,7 miliona ton, czyli o 5,1% w porównaniu do analogicznego okresu w 2024 roku. Spowolnienie dotyczy większości grup towarowych, co sygnalizuje trudny moment dla sektora kolejowego, o czym wspomniał Prezes UTK dr inż. Ignacy Góra.

Spadek przewozów węgla kamiennego i innych surowców

Analiza danych za pierwsze półrocze 2025 roku ujawnia najbardziej znaczące spadki w kilku kluczowych kategoriach. Przewozy węgla kamiennego, brunatnego, ropy i gazu ziemnego osiągnęły masę 30,4 miliona ton, co stanowi spadek o 0,8 miliona ton (-2,7%) w stosunku do poprzedniego roku. Przewozy samego węgla kamiennego, z wynikiem 29,7 miliona ton, po raz pierwszy spadły poniżej 30 milionów ton w statystykach Urzędu Transportu Kolejowego. W tej kategorii zanotowano również 11-procentowy spadek pracy przewozowej, z 5,3 miliarda do 4,7 miliarda tonokilometrów.

Kolejnymi grupami, które odnotowały spadki, są:

• Rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa: Spadek o 1,32 miliona ton (-4,4%) przy redukcji pracy przewozowej o 3,9% (z 7,9 miliarda do 7,6 miliarda tonokilometrów).

• Koks, brykiety, produkty rafinacji ropy, gazy przemysłowe: Zmalały o 1,48 miliona ton (-9,4%), a spadek pracy przewozowej wyniósł 5,3% (z 5,6 miliarda do 5,4 miliarda tonokilometrów).

• Produkty rolnictwa, łowiectwa, leśnictwa i rybactwa: Odnotowały największy spadek, zarówno pod względem masy (-42,3%, czyli 1,47 miliona ton), jak i pracy przewozowej (-51,4%, z 1,4 miliarda do 0,7 miliarda tonokilometrów).

Pozytywne dane w przewozach materiałów budowlanych

Na tle ogólnego spowolnienia, dwie grupy towarowe odnotowały wzrost przekraczający 100 tysięcy ton. Są to grupy powiązane z rynkiem budowlanym i produkcyjnym, co może wskazywać na trwające inwestycje infrastrukturalne, o których wspomniał Prezes UTK.

• Wyroby z surowców niemetalicznych: Wzrost o 0,4 miliona ton (+19,7%), z towarzyszącym wzrostem pracy przewozowej o 9,8%.

• Metale i wyroby metalowe gotowe: Wzrost o 0,2 miliona ton (+4,5%) oraz wzrost pracy przewozowej o 10,2%.

"Pierwsze półrocze 2025 r. przyniosło spowolnienie w przewozach towarowych koleją w Polsce. Z naszych danych wynika, że pociągi towarowe przewiozły w tym okresie ponad 104,9 mln ton ładunków, co oznacza spadek o 5,7 mln ton (-5,1%) w porównaniu z tym samym okresem 2024 r. Spadki dotknęły węgla kamiennego, ale i innych grup towarów. Wyniki te pokazują, że kolej towarowa jest obecnie w trudnym momencie, a sytuacja jest niekorzystna dla wielu przewoźników. Przewozy intermodalne w pewnym stopniu stanowią odpowiedź na zmieniającą się sytuację, ale tylko częściowo. Z drugiej strony sektor kolejowy czeka wiele wyzwań inwestycyjnych, co może się przełożyć na wzrost przewozów w zakresie grup związanych z rozwojem infrastruktury" – komentuje dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.

Wyniki przewozów towarowych w drugim kwartale

W samym II kwartale 2025 roku przewieziono 52,7 miliona ton towarów, co stanowi spadek o 6,6% w porównaniu do 56,4 miliona ton w II kwartale 2024 roku. Praca przewozowa osiągnęła 13,6 miliarda tonokilometrów, odnotowując 9,5% spadku rok do roku. W tym okresie średnia odległość przewozu spadła o 8 kilometrów, wynosząc 259 kilometrów.

W strukturze przewozów za II kwartał, najważniejsze grupy utrzymały swoje pozycje, choć ich udziały różniły się pod względem masy i pracy przewozowej:

• Rudy metali i inne produkty górnictwa i kopalnictwa: Największy udział w masie (29,1% całości, 15,3 miliona ton) i pracy przewozowej (29,4%). Średnia odległość wyniosła 261 kilometrów.

• Węgiel kamienny, brunatny, ropa i gaz: Drugie miejsce pod względem masy (26,8%, 14,1 miliona ton), ale niższy udział w pracy przewozowej (15,6%) ze względu na najniższą średnią odległość przewozu – 151 kilometrów.

• Koks, brykiety i produkty rafinacji ropy: Grupa ta charakteryzowała się najwyższą średnią odległością przewozu wynoszącą 383 kilometry, co przekłada się na wysoki udział w pracy przewozowej (20,3%) przy masie 7,2 miliona ton (13,7% całości).

Na koniec pierwszego półrocza 2025 roku struktura przewozów pozostała stabilna – trzy najważniejsze grupy ładunków odpowiadały za 70% przewiezionej masy i 65,7% wykonanej pracy przewozowej. Przewozy międzynarodowe stanowiły 35,4% masy i 45% pracy przewozowej.